به گزارش خبرگزاری مهر، اصلاح فرد در شعاع پيدايش زمينه هاي مثبت اخلاقي، تغذيه هاي حلال و طيب، اقتصاد سالم، عبوديت و عقايد صحيح، قابليت و استعداد را در نفس ايجاد مي كند تا استعدادها در مراتب مختلف نفس ابزاري براي وجود صورت انساني گردند، و صفات فضيلت ظهور فعلي يابند.
نفس داراي دو قسم كمال استعدادي و كمال ذاتي است. كمال استعدادي عبارت است از ظهور فعلي استعداد در مرتبه خاصي از رشد است. استعداد علمي به هر مرتبه از رشد علمي نائل شود، آن مرتبه كمال علمي آن استعداد خواهد بود. غريزه جنسي از ابتدا داراي رشد تدريجي است تا در سن خاص رشدي شديد پيدا مي كند. هر مرحله از رشد، كمال استعدادي غريزه جنسي است. هر درجه از نمو بدن كمال استعدادي بدن است، اما كمال ذاتي نفس عبارت از وصول به آن حقيقتي است كه نفس خارج از وجود استعدادها، غرايز و شئون آن را طلب مي كند.
با توجه به اين كه نفس در ذاتش هستي گراي مطلق است. كمال ذاتي عبارت از وصول به هستي برتر است و هستی برتر داراي مراتب كثير بوده، و هر مرتبه اي از آن مرتبه اي از كمال ذاتي نفس است. و به لحاظ اين كه ذات انسان عين وابستگي به الله مي باشد، كمال ذاتي عبارت از تقرب به خداي متعال است، و هر درجه اي از تقرب، وصول به درجه اي از كمال ذاتي خويش است.
از آن جهت كه حقيقت وجودي انسان از سنخ علم "شهودي" است، كمال ذاتي در مرتبه عالي، شهود حق خواهد بود. پيمودن مراحل كمال ذاتي وابسته به پيمودن مراتب شهود حق است. اما از آن جهت كه ذات وجود آدميان را عين حب و عشق به جمال مطلق و محبوب حقيقي است، كمال ذاتي وصال محبوب و درك جمال اوست.
رسيدن به هستي برتر، تقرب به خدا، شهود حق و وصال محبوب هر چند مفاهيم مختلفي هستند، ولي از جهت مصداق يك حقيقت هستند كه از آنها به كمال انساني نيز تعبير مي شود، زيرا خاص مرتبه انساني مي باشند و اين را صورت انساني نيز مي گويند. صورت و يا كمال انساني در هر درجه و مرتبه اي از كمال ذاتي مزين به مرتبه اي از حُسن خُلق مي گردد.
وجود صفات عالي اخلاقي مانند ايمان، تصديق، رجاء، عدل، رضا، شكر، رافت، رحمت، توكل، عفت، فهم، زهد، رفق، تواضع، رهبة، عزت، حلم، تسليم، غني، وفا، طاعت، اخلاص، انصاف، نظافت، حيا، حكمت، وقار، سعادت، توبه، استغفار، نشاط و ... وابسته به كمال انساني و زينت دهنده آن است.
يكي از خواسته هاي امام سجاد(ع) از خداوند متعال آراسته شدن به صفات برجسته اخلاقي است و می فرماید: خدايا صفات برجسته و بلند اخلاقي را به من ببخش...و مرا به زيور صالحان آراسته گردان و زينت متقين را بر من بپوشان.
ظهور فعلي اثار اخلاق برجسته و مزين شدن مرتبه انساني به زيبايي اخلاق در عدالت گستري، فرو بردن خشم و خاموش ساختن آتش فتنه، جمع كردن اهل تفرقه و جدايي بين اختلاف كننده ها، آشتي دادن، آشكار ساختن كارهاي نيك و پسنديده، پوشاندن اعمال زشت ديگران، نرم خويي و فروتني و متواضع بودن است و آشكارشدن صفات زيبا در سيرت زيبا، بي تكبري، معاشرت نيكو و پاك، پيشي جستن به فضيلت و كمال، برگزيدن نيكويي، ترك سرزنش ديگران و حقگويي هر چند قبول كنندگان آن اندك باشند و اندك شمردن كار و عمل خيرمهر چند در قول و فعلم بسيار باشد است. ظهور فعلي زيبايي اخلاقي در بسيار دانستن عمل ناهنجار هر چند در قول و عمل كم و اندك باشد.
نظر شما